Hoşunuza gitmese bile bir şeyi çalmak istediğinizi düşünmenizi istiyorum. Düşüncesi bile kaygılandırmaya yetiyor sanki değil mi? İşte biz buna kleptomani diyoruz. Kleptomani bir dürtü kontrol bozukluğudur.Kökü Yunanca anlamı hırsız olan Kleptes’ten gelmektedir.Nadir görülen bu rahatsızlık 1816’da ilk defa tanımlandı ve 1838’de şu anki adını almıştır.Maddi olarak değeri düşük ve genellikle kişinin alabileceği şeyleri çalma arzusudur.Halka açık yerlerde veyahut sosyal çevrelerinde bir partide,organizasyonda atakları tetiklenir. Bu ataklar plansızdır ve yardım almadan gerçekleşir.Çalana kadar hakim olan gerginlik amacına ulaşmasıyla kısa süreli bir rahatlığa yerini bırakır. Fakat sonrasında çökkün,depresif bir ruh halini giyinirler ruhlarına. Çaldıkları şeyleri çoğunlukla kullanmayıp saklayabilirler,bazıları bağışta bulunulabilir ya da ailesine hediye edebilir hatta kiminin çaldığı yere geri koyduğu görülmektedir. Bu da ihtiyacı olmadığının göstergelerinden birisidir.Karşı konulamaz dürtüleriniz sonucu elinizde iki paralık şey ve peşinizde güvenlik görevlisi ile kendinizi bulabilirsiniz.
KİMLERDE GÖRÜLÜR?
Çoğunlukla gençlik ve genç yetişkinlikte görülmektedir.Kleptoman olanların üçte ikisinin kadın olduğu saptanmıştır.Bunların yanı sıra aile öykünüzde bir hayli önem taşımaktadır. Kleptomanisi veya obsesif kompülsif bozukluk ya da alkol bağımlılığı gibi sorunları olan ebeveynlere,kardeşe sahip olmak da kleptoman olma riskini arttırmaktadır.Bu hastalığa sahip olan insanların genelinde rahatsızlığa ek olarak bipolar bozukluk,anksiyete bozukluğu,madde kullanım bozukluğu,yeme bozukluğu gibi hastalıkları da vardır. Büyük çoğunluğunun eğitimli kişiler olduğu gözlenmiştir.
BİR KLEPTOMANIN İÇ SESİ NASIL OLUR?
Şu ana dek gördüğüm en kötü elbise olmalı.Mor bir zebra desenini kim beğenebilir ki? Üstelik üzerindeki o iğrenç taşlarla. Tam fiyatını hak etmiş ,rezalet. Ama olsun mağazada kimse sana bakmıyorken al şunu hadi!Senin olmalı! Onu satın alabilirim evet ama bu söz konusu bile değil. Sadece al ve çık sonra ilk gördüğün yere fırlatırsın. Hadi ama artık boynum kasılmaya başladı. Kimse görmeyecek seni zaten. Aaa,şurdaki adi inci tokayı da kesinlikle almalısın. Çabuk biri görmüyorken yap hadi!
Ohh,işte şimdi rahatladım. Çok güzel bir duygu bu! Neyse şimdi git onu ilk gördüğün yere fırlat ve kurtul.
NEDEN OLUR ve NASIL TEDAVİ EDİLİR?
Bu bozukluğun kesin bir nedeni olmasa da araştırmacılar çocukken hissedilen bir noksanlıktan olabileceğini düşünmektedirler. Bir diğer görüş ise beyindeki sinir hücrelerinin iletişiminden sorumlu nörotransmitter denen maddelerdeki değişikliğin sebep olabileceği görüşünü öne sürmüştür.Öte yandan ruh halini ve duyguları kontrol etmede rol alan seratoninin düşük düzeyde olması durumu tetiklemektedir.Dopamin vücutta ödül ve tatmin gibi duygulara yol açar bu sebeple insanlar bu hareketi sistematik bir hale getirebilirler.Son olarak beyinde dürtüleri kontrol eden opioid sisteminde oluşan bir dengesizlik dürtülere direnmeyi zorlaştırabilir.
Garanti bir tedavisi yoktur. Tedavi süresi dürtülere karşı çıkmanın zorluğundan ötürü 10-15 yılı alabilmektedir.Bazı antidepresanların tedavide iyiye götürdüğü görülse de bu alışkanlıklarını,dürtülerini ortadan kaldırmak adına davranışçı terapi ile ilerlenmesi büyük önem taşımaktadır.
Yazan: Özge Akduman
Kaynak:
https://www.medicalpark.com.