Ghosting, dijital yeni dünyanın yeni bir ilişki bitirme stratejisidir. Birçok kişi çevrim içi ve gerçek hayatta tanıştığı partneri tarafından ghosting’e maruz kalmaktadır. Ghosting, biriyle kurulan iletişimin herhangi bir açıklama yapılmadan, aniden kesilmesidir. Tüm ulaşım yollarını kapatarak, iletişimin engellenmesi ve kişinin ortadan yok olmasıdır. Tek taraflı ilişki sonlandırmaya yönelik bu kaçınma davranışları, aramalara veya mesajlara cevap vermemeyi ve partneri sosyal medya platformlarında takibi bırakmayı, arkadaşlıktan çıkarmayı veya engellemeyi içerir. Bu davranışlarla beraber birey, partneriyle tüm iletişim kanallarını keserek daha önce hayatında hiç var olmamış gibi ortadan kaybolmaktadır.
Ghosting’in ruh sağlığı üzerinde ciddi etkileri vardır. Ghosting’e uğrayan kişiler ilişkinin neden bittiğine dair bir gerekçe bulmaya çabalar ve kopan bağın sorumlusunu bulmaya çalışırken kafa karışıklığı yaşarlar. Ayrılığın nedenini hiçbir zaman anlayamadıkları için, kafalarında beliren soru işaretlerine kendi çabaları ile cevap bulmaya çalışırlar. Ghosting’e maruz kalan kişinin zihninden “Görüşmek istemediğini söylese bunu anlayışla karşılayabilirim, ya da artık görüşmek istemiyorsa bunu benimle paylaşabilir birlikte konuşabiliriz. Peki neden bir anda yok oldu, neden hiçbir açıklama yapmadan ortadan kayboldu?” gibi sorular geçebilir. Her ilişkinin kendine ait sorumlulukları vardır ve ilişkiyi sonlandırmaya yönelik gerekçelerin açıklanması da bu sorumluluklardan biridir. Bir açıklama yapmadan bir anda ortadan kaybolmak, partneri anlamlandıramadığı bir belirsizliğin içerisine sürükleyebilir ve kendisini suçlu hissetmesine neden olabilir.
Ghosting’e maruz kalan kişilerin stres seviyelerinde artış görülür. Belirsizlik, endişe ve kafa karışıklığına yol açar. Belirsizlik, ayrılık sürecinde meydana gelecek olan yas süresinin uzamasına neden olur. Zihin, durumu çözmeye çalışmak için sürekli düşünmekle meşgul olur ve buna Ziegarnik Etkisi diyebiliriz. Yarım Kalmışlık Sendromu olarak da bilinen Ziegarnik Etkisi yarım kalmış yani bitirilmemiş işlerin zihni meşgul ettiğini söyler. İnsan beyninde dönüp duran, tamamlanmamış anlar, olaylar, ilişkiler ve konuşmalar huzursuzluk yaratır. Yarım kalan aşklar veya tamamlanmamış romantik ilişkiler, kişinin zihninde daha belirgin bir iz bırakır. Kişi, bu ilişkiyi daha detaylı bir şekilde hatırlar ve sık sık düşünür. Kişinin bu ilişkiyi unutması güçleşir.
Partnerin geçiştirildiği, aramalarına ve mesajlarına cevap verilmediği, onun görmezden gelindiği bir ilişkide bu kişinin iç dünyasında neler olur? Bu kişi kendisini terk edilmiş, istenmemiş hissedebilir ve kendini sevilmeye layık görmeyebilir. Değer verdiği biri tarafından yok sayılmak, kişiye kendini değersiz ve yetersiz hissettirebilir çünkü hepimiz görülmek ve anlaşılmak isteriz. Sevdiğimiz, değer verdiğimiz biri tarafından görülmemek ve yok sayılmak fiziksel acıya eş değerdir. Bir çalışmada, sosyal reddedilmenin fiziksel acıyla ilişkili olan beyin bölgelerinin çoğunu harekete geçirdiği bulunmuştur. Ayrılık acısı da fiziksel acıyla ilişkili olan beyin bölgelerini harekete geçirir. Duygusal olarak ihmal edilmişlik, kişinin kaygılarının artmasına neden olur ve gündelik yaşamındaki işlerine odaklanması zorlaşır. Kişinin kendine olan inancı ve özgüveni zedelenebilir.
Özetlemek gerekirse; ghosting, ilişkiye dair bir sorumluluk almaktan kaçınma davranışıdır. Ghoster’ın ilişki bitirme kararı ve açıklama yapmadan aniden ortadan yok oluşu, Ghostee’yi ve benliğini doğrudan etkiler. Bu durum, belirsizlikle baş edemeyen Ghostee için ciddi psikolojik sorunlara yol açabilir. Her ilişki bir son’u hak eder. Herkesin sağlıklı bir kapanışa ve bir vedaya ihtiyacı vardır.
Sena Gündoğan
KAYNAKÇA
https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3091615
https://www.hiwellapp.com/blog/ghosting-davranisi
https://www.erdempsikiyatri.com/zeigarnik-etkisi-nedir
https://www.iienstitu.com/blog/zeigarnik-etkisi-nedir