Herkesin merak ettiği,yaşasa da tarif edemediği bir durumdan konuşalım istedim. Yıllarca sorulsa dahi bir cevabı bulunamamış,kimi zaman efsanelerde yer edinmiş ;kimi zaman nefretle anılmış bu duygu özellikle ergenlikle beraber kapımızı tıklatmaya başlamıştır. Yetişkinliğimize kadar uzanan bu süreçte kimi zaman gerçekten kalbimizden akan bir şeyler, karnımızda kelebekler hissedilse de kimi ilişkilerimiz daha duygudan yalıtılmış fiziksel çekimi önemsediğimiz ilişkiler olabilmektedir. Peki biz aşkımızı tanımlarken neleri ölçüt alacağız derseniz bizim için yıllar öncesinde ABD’li psikolog Robert Sternberg aşkı üç bileşene bağlamış:duygusal yakınlık,tutku,bağlılık.
- Duygusal Yakınlık: Aradaki güçlü bağı,yakınlığı, sırdaş olmayı içerir.
- Tutku: Özellikle cinsel açıdan çekici bulma,romantik çekicilik durumu.
- Bağlılılık: ilişkiye değer vermek, geleceğe taşımak adına gerekli sorumlulukları,fedakarlıkları gösterebilmek,planlar yapmak.
Kitaplara, şiirlere, şarkılara neden olan bu duyguyu üç bileşeninden oluşan yedi aşık tipi bulunan bir tablo haline getirmiş.
AŞK TİPLERİ
- HOŞLANMA/ARKADAŞLIK: Yalnızca yakınlık bileşeninin bulunduğu aşk türüdür. Genellikle hayata bakış açıları benzer,ortak hedefleri olan, anlaşılmak isteyen insanlar
ın kurduğu türden bir ilişkidir. Fakat tutku olmadığı sürece bu ilişki hoşlantı/arkadaşlıktan öteye gitmeyecektir.
- DELİCESİNE AŞK: Tutku bileşeni olup genellikle romantik ve cinsel çekimle yaşanan ilişki türüdür. Çift birbiriyle ilgili pek bir bilgi bilmese de onu tam anlamıyla tanımıyor da olsa hiçbir an aklından çıkmadığı,gözleri kör eden bir aşk türüdür.
- BOŞ AŞK: Sadece bağlılık vardır. Bunun örneklerine genellikle mantık evliliklerinde rastlanır. Kişiler statü,maddi çıkarlar için bir araya gelir.
- ROMANTİK AŞK: Bu tür samimiyet ve tutkuyu içerir. Lise ve yaz aşklarında rastlanabilir. Çift birbiriyle rahattır ve ilgi duyarlar fakat geleceğe dair bir planları ve istekleri yoktur. Bu sebeple ilişkinin de devamlılığı genellikle söz konusu değildir.
- DOSTÇA AŞK: Bağlılık ve samimiyet bileşenleri bulunur. Bu ilişkilerde sıkı sıkıya bağlı olup birbirlerinin duygularına,ruhlarına çok önem vermektedir. Uzun süreli ilişkiler ve evliliğin ilerleyen yıllarında görülür.
- APTALCA AŞK: Çiftler uzun süre birlikte vakit geçirebilir,beraber eğlenebilirler fakat aşkın içine yakınlık ve mantık ilkesini sokmazlar.
- MÜKEMMEL AŞK: Aşkın üç bileşenini de barındıran bu aşk türü çiftlerin uzun süre sıkılmadan,her gün heyecanla,sevgiyle,saygıyla birbirlerinin gözlerinin içine baktıkları bir türdür. Nadiren rastlanır. Bu mertebeye ulaşmak için çiftler karşılıklı büyük bir emek harcarlar. Hem ilişkilerinde hem evlilik hayatlarında başarılı,mutlu bir ilişki sürerler.
Yazan: Özge Akduman