Albert Camus’ un en tanınmış, en çok yabancı dile çevrilmiş, en çok incelenmiş kitaplarım arasında yer alan “Yabancı”, aynı zamanda yazarın en gizemli yapıtı. Ölümün egemen olduğu bir ‘varlık’ın en anlamsız olgularını saçma bir düzensizlik içinde yaşayan bu romanın başkişisi Meursault, bir kahraman değildir, adı olmayan bir ‘Yabancı’dır. Topluma yabancılaşan bir bireyin, toplum normlarını hiçe saydığı ve umursamadığı için ölüme giden yolculuğunu anlatır kitap. Asıl adını hiçbir şekilde öğrenemediğimiz karakterin sadece soyadı yer alıyor kitapta. Yabancı kitabı ilk satırlarıyla ünlüdür: “Anne bugün öldü. Belki de dündü, bilmiyorum.” Meursault’un doğasını kısaca buradan anlayabiliriz. Annesinin cenazesi sırasında etrafındaki insanların keder ifadelerine rağmen, Meursault herhangi bir dış sıkıntı belirtisi göstermiyor. Bu doğa, Meursault’un hem platonik hem de romantik ilişkileri boyunca devam ediyor. Bu eksik kimlik, gerçeklikten algıladığı şeyi yapılandıramayan, yeniden örgütleyemeyen ama gerçekliğin yankılarını yakalamaya çalışan bir boş bilincin imgesidir. Annesinin ölümünden sonra Meursault Cezayir’e gelir ve sadece bir gün sonra iş arkadaşı Marie ile tanışır. Marie, yeni tanıştığı bu adamın kendi annesinin ölümüne hiç üzülmemiş olmasına şaşırmaktadır. Üstelik Meursault Marie ile çıktığı randevularının hiç birinde duyguya dair herhangi bir duygu, mimik göstermemektedir. Günler geçer. Meursault’un Raymond adlı çapkın ve belalı bir komşusu vardır. Bir gün sevgilisi, Meursault ve Raymond sahilde gezerken komşusunun belalılarıyla karşılaşırlar. Meursault çıkan kargaşada yanlışlıkla bir adamı öldürür. Hatta ilerleyen sayfalarda savunmasında bu cinayete güneşin sebep olduğunu söyler. Meursault yargılanır. Duygusuzluğunun boyutları herkes tarafından anlaşıldığında kalpsiz ve soğuk bir katil olarak tanınmaya başlar. Bu yüzden Meursault, sadece cinayetten değil bir nevi toplumsal normları ve duyguları hiçe saymaktan da yargılanır. Meursault gittikçe kendine, topluma ve ölümü bile kabullendiği bu yaşama, kısa bir şekilde ifade etmek gerekirse tüm varoluşa yabancılaşmaya başlar.

Asude Zehra Uzun