Gaslighting etkisinde kalan kişi, benlik saygısını etkileyen olumsuz düşünceleri geliştirir.
“Gaslighting”, kültürümüzde psikolojik olarak zorlama ve birinin diğerini yönlendirilmesi ile bilinen bir terim haline geldi. Bir kişi tekrar tekrar düşüncelerini, duygularını ve algısını hedef alan söz veya eylemlere maruz kaldığında, tam olarak Türkçe karşılığı bulunmayan bir terim olan “Kendi Kendine Gaslighting”in oluşmaması neredeyse imkansızdır.
Gaslighting yapan kişinin yanlış suçlamalarını içselleştirerek, acı verici olacak olan kendinizden şüphe etme sürecine başlarsınız. Dünya algınızı, benlik saygınızı ve kişisel kimliğinizi olumsuz yönde etkileyen bir süreç haline gelir. Gaslighting’i uygulayan kişinin tutumları sonucunda kişinin kendine Gaslighting uygulaması yani “Kendi Kendine Gaslighting” ortaya çıkabilir. Bundan korunmak için Gaslighting yapan kişinin taktiklerini tanıyarak başlamanız gerekir.
Gaslighting’in Tanımlanması
Gaslighting, iş ortamlarında, ailelerde ve kişisel ilişkilerde, özellikle yakın partnerlerle gerçekleşebilir. Gaslighting’i uygulayan kişi neredeyse her zaman oldukça narsisttir ve empatiden yoksundur.
Gaslighting’in amacı, kurbanın kendinden şüphe duymasına neden olduracak ve bunu yaparken onu daha kayıtsız hale getirerek onun üzerinde güç ve kontrol elde etmektir.Yakın partner istismarı yaşayan bireylerde, diğerini alt etmek için en yaygın olan taktiktir.
Gaslighting uygulayan kişi dikkati her zaman kendilerine çeker. Gaslighting uygulayan kişi, stratejiler kullanır; bu da kurbanın kafa karışıklığı ve kendinden şüphe duymasına neden olur. Bazı Gaslighting stratejileri şunları içerebilir:
-“Sen delisin” veya “Mantıklı değilsin” denilmesi.
-Olanların gerçeğini çarpıtmak veya kurbanı çarpıtmakla suçlamak. “Yanılıyorsun – hatırlamıyorsun.”
-Tamamen yalan söylemek ve gerçeği inkar etmek.
-Kurbanın sözlerini olumsuz bir anlam ifade edecek şekilde çarpıtmak ve herhangi bir açıklama girişimini göz ardı etmek.
-“Çok hassassın”, “Aşırı tepki veriyorsun” gibi eleştirilerle karşındakinin duygularını küçümsemek.
-Aşağılamak ve utanç yaratmak için yapılan lakaplar ve küçük düşürmeler.
-Mağdur olduğunu iddia etmek ve davranışları hakkında onlarla yüzleşirken mağduru suçlamak.
Kendi Kendine Gaslighting
Gaslighting kurbanıysanız, kendiniz hakkında olumsuz inançlar geliştirebilirsiniz. Olumsuz saldırı mesajlarını içselleştirmek gibi, örneğin “Yeterince iyi değilim”, “Bende bir sorun var” veya “Hatalıyım” gibi düşüncelerle sonuçlanabilir. Bu inançlar, kendinizi suçlamaya ve korku, utanç, suçluluk gibi zararlı duygulara neden olabilir. Bu olumsuz duygular kaygı, depresyon, düşük öz-değer ve intihar düşüncelerine katkıda bulunabilir. Kendinizle ilgili bu incitici inançlar ve duygular gözetimsiz bırakıldığında, Kendi Kendine Gaslighting’e ve Gaslighting’i uygulayan kişiye karşı savunmasız kalmaya devam edersiniz.
İyileşme: Kendinizi Geri Alın
Kendi Kendine Gaslighting, kendini suçlama ve içselleştirilmiş olumsuz inançlarla ilgilidir. Algınıza güvenmeye ve özsaygınızı geliştirmeye geri dönmek için, Gaslighting uygulayan kişinin yaşamınızda uyguladığı zorlayıcı taktikleri belirlemelisiniz. Kendini suçlamaktan ve zarar görmekten kaçınmanın tek yoludur.
Ecem Beyza Yavuz
Kaynak: https://www.psychologytoday.com/intl/blog/mind-games/202110/self-gaslighting-the-harm-being-gaslighted