Yönetmeni  Jennifer Lynch olan bu filmde öğrenilmiş çaresizlik ve psikopatlık ön plandadır. Usta oyuncu Vincent D’Onofrio bir psikopatı oynar. Onun bu psikopatlığını kendi taksi şoförü olmamasına rağmen öyleymiş gibi yapıp kadınları kaçırması,  merkezden uzak olan evinde onlara işkence yapıp bodrum katına gömmesi ve kadınlara hiçbir şekilde acımamasından rahatlıkla anlayabiliriz. Her psikolojik durumun altında yatan bir sebep olduğu gibi bu psikopatça hareketin de sebebi kendisi küçük yaştayken annesiyle ilgili sorunlar yaşaması ve bu yüzden de kadınlara düşman olmasıdır.

Bir gün taksisine bir anne ve bir çocuk biner. Psikopat başrolü masum bir çocuk bile vazgeçiremez çünkü psikopat bir insanın sosyal algıları hissizleşir ve karşısındaki insanın duygularını anlayamaz haldedir. Diğer kadınlar gibi anneye de aynı muameleyi yaptıktan sonra küçük Tim’i yanında tutar ve ayak işlerini ona yaptırır. Küçük Tim annesinin üzüntüsüyle birlikte büyük bir travma yaşamıştır ve içine kapanmıştır. Daha sonra bu evden birkaç kez kaçma girişimlerinde bulunsa da psikopat başrol bu durumu her defasında engeller ve Tim’i eve zincirler. Yıllar sonra Tim büyür ve psikopat başrol Tim’in zincirini çözer. Tim artık kaçabilme gücüne sahipken öğrenilmiş çaresizlikten dolayı artık kaçmayı denemez. 

      Öğrenilmiş Çaresizlik, bir kişinin bir durumda  sonuca ulaşamamasından ötürü inancını kaybetmesi ve sonuca ulaşabilecek şanslar elde ettiğinde bile buna inanmaması ve denememesidir. Öğrenilmiş çaresizliğin iki temel ögesi ;  Kişinin belirli bir olayın sürekli olumsuz sonuca ulaşacağını düşünmesi ve bu olayın başarıyla sonuçlanabilmesi için hiçbir çözümün olmadığını düşünmesidir.

Bir gün psikopat başrol, Tim’e olan kötü davranışlarının eskiden babasının ona olan davranışlarıyla çok benzer olduğunu fark eder ve bu yüzden ona dışarıdaki hayatı öğretmek ister bu yüzden Tim’i hazırlar ve taksiye geçerler. Yıllar önce burada travması başlayan Tim bu taksiye ilk bindiği zamanı, o günkü sesleri ve özellikle annesiyle ilgili anıları tekrar yaşar. Filmdeki bu kesit bizlere bazı yerlerin, seslerin, dokuların, kokuların ve duyguların travmayı tetikleyebileceğini gösterir.

Bir şekilde psikopat başrolü etkisiz hale getirip bu evden kaçmayı başaran Tim, evde bulduğu bir mektupla babasının yanına gider ve aslında psikopat başrol ile  babasının kardeş olduğunun farkına varır. Yıllardır babası tarafından kurtulacağını düşünen Tim için bu durum daha da kötü bir travmaya sebep olur.

Filmin sonunda ise bu eve tekrar gider fakat psikopat başrolün izinden gitmek için mi orası meçhul…

KAYNAKÇA

• https://tr.wikipedia.org/wiki/Travma_tetiklenmesi
• https://cemkaya.net/yazilarim/ogrenilmis-caresizlik-136
• https://evrimagaci.org/psikopatlarin-dogasi-psikopatlarin-yasamlarinda-veya-zihinlerinde-neler-oluyor-8710

  İrem Hatipoğlu