2020’nin gelmesiyle birlikte tüm dünyayı hepimizin korktuğu bir hastalık sardı: Covid-19, diğer adıyla korona virüsü. Dünyanın dört bir yanının karantinaya girmesiyle ‘yeni normal’ dediğimiz bu pandemi süreci hayatın her alanını etkiledi. Peki, iletişimimize ne gibi etkileri oldu?
Etkili ve sağlıklı iletişim insan ilişkilerinin temelini olmuştur. Yeni normal ile birlikte ne yazık ki artık alışkın olduğumuz şekilde iletişim kuramıyoruz. Arkadaş buluşmaları, kahve molaları, ev ziyaretleri gibi yüz yüze görüşmelerin yerini şimdilerde çevrimiçi görüşmeler, telefon konuşmaları ve mesajlaşmalar aldı. Hal böyle olunca karşımızdaki insanı anlamak, kendimizi ifade etmek de epey zorlaştı. Yüz yüze olabilsek dahi maske kullanımı nedeniyle birbirimizin yüz ifadelerini göremez olduk. İletişimimizin neredeyse %90’ınını dilsel olmayan yani sözsüz iletişim dediğimiz jestler ve mimikler oluşturur. Biz ne kadar farkında olmasak ta beden dilimizde ayaklarımızın duruşundan tutun karşımızdakiyle aramıza koyduğumuz mesafeye kadar bir sürü ipucu yatar. Ne yazık ki pandemi sürecinde etkili iletişim için gerekli olan bu ipuçlarını tam anlamıyla alabilmek mümkün olmaz hale geldi. Bu nedenle karşımızdakini anlamak ve kendimizi doğru bir şekilde ifade etmek hayli zorlaştı. Böylelikle iletişim kopuklukları ve yanlış anlaşılmalar da artmış oldu. Maske kullanımı ise yüz ifadelerimizi görünmez kılarak ve duygularımızı ifade etmemize engel olmakta. Alabama Üniversitesi’nde iletişim profesörü olan Timothy Levine’e göre pandemi sürecinin iletişimimize en önemli etkilerinden biri birbirimizle çok daha az haberleşiyor olmamız. ‘‘Ne kadar az haberleşiyorsak birbirimizden o kadar çok şüphe duyuyoruz.’’ diyor Levine. Levine’e göre izolasyon şüpheye, şüphe savunmaya, savunma ise tekrardan şüpheye ortam sağlıyor ve sonunda yine izolasyona neden olarak kısır bir döngü yaratıyor.
Pandemi süreci iletişimimizi zorlaştırıyor, evet, fakat bu etkileri en aza indirmek mümkün. Her ne kadar hepimizin tercih ettiği haberleşme yöntemi farklı olsa da, mesajlaşmak yerine telefon görüşmeleri yapmak, daha da önemlisi video görüşmelerini tercih etmek olası iletişim kopukluklarını önlemekte büyük rol oynuyor. Kahve sohbetlerinizi video görüşmeleri aracılığıyla gelişen teknoloji sayesinde rahatlıkla gerçekleştirebilirsiniz. Bu görüşmeler sırasında dikkatimizi dağıtabilecek unsurların olmadığı ortamlarda bulunmak bütün odağımızı karşımızdakine vermemizi sağlayarak etkili iletişime yardımcı olacaktır. Tabi en önemlisi, özellikle maskeliyken, duygularımızı ve düşüncelerimizi her zaman için açıkça ifade etmek olası iletişim kopukluklarını ve yanlış anlaşılmaları en etkili şekilde önleyecektir.
Her alanda olduğu gibi insan ilişkilerimizde de yeni normale en iyi şekilde adapte olmak mümkün. Fakat tüm bu yöntemler size zor geliyorsa, sevdiklerinize basit bir e-mail ya da kısa bir mesaj atmak da onlarla iletişim kalabilmeniz için yeterli olacaktır.
Yazan: Büşra Güçlü