DUYGUSAL İHMAL SİZİ NASIL AŞIRI SORUMLU HİSSETTİRİR?

  Sorumluluk sahibi olmak iyi bir şey ama aşırı sorumlu olmak bir yüktür.

Anahtar noktalar

• Başka insanların duygularından , mutluluklarından , ya da ihtiyaçlarından sorumlu olduğunu hissetmek aşırı yorucu olabilir ve sizi sömürülmek için korunmasız hale getirebilir.
• Çocukluk çağında duygusal ihmali tecrübe etmek dikkatinizi kendinizden başkasına yönlendirerek aşırı sorumluluğa yönelik bir kurulum yapar.
• Kendi ihtiyaçlarınıza daha fazla dikkat edip odağınızı kendinize doğru geri ayarlamanız için yapılabilecek üç şey vardır.

Sorumluluk sahibi olmak tabii ki önemlidir. Bu; güvenilir, kendinizi adamış ve ilgili olduğunuz anlamına gelir. Ama, bazıları için, sarkacı aşırı sallamak ve aşırı sorumluluk sahibi haline gelmek çok kolaydır ve hatta çocukluğunuzda duygusal ihmal yaşadıysanız aşırı sorumluluk sahibi haline gelmeniz daha da kolaydır.

Duygusal olarak ihmal edilmiş insanların bildirdiği yaygın duygular uyuşukluk, utanç, suçluluk gibi hislerdir. Ama sorumlu hissetmek, genellikle pozitif bir düşünce olmasından dolayı, gözden kaçar. Oysaki, eğlencenizi bozabilir ve size sıkıntı çektirebilir. Bir partiye ev sahipliği yaptığınızda ve herkesin iyi vakit geçirdiğinden emin olmanın sizin işiniz olduğunu hissettiğinizdeki gibi. Ya da kendinizi iş yeri arkadaşınızın yarım bıraktığı işi devam ettirirken bulduğunuzda. Ya da başkası mücadele ederken ve siz onu daha iyi hale getirmek istediğinizde bile. Hepsi için kendinizi sorumlu hissedersiniz.

Sorumlu hissetmek duygusal olarak ihmal edilmiş yetişkinler arasında da yaygındır. Muhtemelen kendinizi insanların güvenebileceği, sorun yaşayan insanların ilk gelebileceği ya da hep vermeye isteği olan kişi olarak etiketlediniz. Çok fazla verici olmayla birlikte kendinizi gözden kaçırmanız muhtemeldir: kendi duygularınız, kendi ihtiyaçlarınız, kendi istekleriniz. Ve bu külfetlidir.

Bu neden oluyor? İlk olarak çocukluk çağı duygusal ihmalini anlamak yardımcı olacaktır.

ÇOCUKLUKTA DUYGUSAL İHMAL NEDİR?

Çocukluk çağınızdaki evinizde duygusal farkındalık, duygusal onaylama ve duygusal uyum eksikliği olduğunda, bunlar çocukluktaki duygusal ihmalin bileşenlerini oluşturur.

Duygusal ihmal ebeveynlerinizin size yaptığı bir şey değildir. Bunun yerine, yapmakta başarısız oldukları şeydir. Duygular yaşamanın gerekli parçalarından biridir, bu yüzden, çocuklukta duygularınız onaylanmadığında, ömür boyu süren bağlantı ve anlayıştan mahrum kalabilirsiniz.

Duygularınız size rehberlik etmek, sizi bağlamak ve motive etmek için oradalar. Ebeveynleriniz tarafından bu öğretilmediğinde kafanız karışabilir ve kendinizden kopuk hissedebilirsiniz.

Farkında olmadan yaşadığınız mesaj, hissettikleriniz önemli olmadığıdır.  Çünkü duygusal ihmal yaşadığınız ailede herkesten daha az geçerli olduğunuza inanarak büyürsünüz , doğal olarak kendinizinkiler yerine etrafınızdaki başkalarının duyguları ve ihtiyaçlarına duyarlı olmayı öğrenirsiniz . Bu sorumluluk hissinin aşırı geliştiği yerdir.

SORUMLULUK VE ÇOCUKLUKTA DUYGUSAL İHMAL?

Duygusal ihmalin silinmez etkisi dolayısıyla, duygusal olarak ihmal edilen yetişkinler tarafından ortak özellikler paylaşılır. Derin sorumluluk anlayışı hissiyle direkt bağlantısı olması sebebiyle dikkat çeken dört tema vardır.

• Son derece yetkinsiniz.

Yapmak hissetmekten daha kolaydır. Burası çocuklukta duygusal ihmal yaşamış olan insanların başarılı olduğu yerdir. İşlere nasıl göz kulak olacağınızı bilirsiniz. İnsanlar yardım için size gelirler ve muhtemelen sizin vermek zorunda olduğunuz her şeyden yararlanırlar.

  Aşırı sorumlu mesaj: Benim görevim etkin ve üretken olmaktır , onun beni nasıl etkilediği önemli değildir.

• Dış dünya odaklısınız.

Duygularınız sizin içinizde yaşadığından, dikkatinizi dış dünyaya vererek ve içsel duygusal dünyanızdan uzağa odaklayarak onları engelleme eğiliminde olabilirsiniz. Odak size doğru yönlendiğinde rahatsız olabilirsiniz. Sonuçta, duygusal dünyanız keşfedilmemiş bir arazidir.

Aşırı sorumlu mesaj: Diğerlerine odaklanacağım ve işleri halledeceğim. Ben önemli değilim.

• Kendi duygularınızı ve ihtiyaçlarınızı ihmal ediyorsunuz.

Duygularınıza ebeveynlerinizin davrandığı gibi davranıyorsunuz- onlar var olmamış gibi. Size rehberlik edecek duygular olmadan ne sevdiğinizi ya da ne sevmediğinizi, tutku ve ilgi alanlarınızı ve, eninde sonunda, kendilik anlayışınızdan mahrum kalabilirsiniz. Kim olduğunuzla temastan yoksun bırakılıyorsunuz.

     Aşırı sorumlu mesaj: Ne istediğimi ya da ne hissetmem gerektiğini bilmiyorum, bu yüzden diğer herkesin ilgilendiğinden emin olacağım.

• Yeterince iyi olmadığınızı hissediyorsunuz.

Ebeveynler duygularınızı kabullenirler ve doğrularlarsa, anlaşılmış ve onaylanmış hissedersiniz. Ama bunun tam tersi de doğrudur. Kendinizi ilişkilerde daha az görmeye eğilimli olabilirsiniz. Bu rolü üstlenmek şu mesajı gönderir: Senin duyguların ve ihtiyaçların önemli; benimkiler değil.

Aşırı sorumlu mesaj: Önemli değilim.

Diğer herkesin duyguları ihtiyaçları zihninizin ön planındayken, kendiniz yerine başkalarına yardım etme hevesiniz ve diğerlerinin sizden daha değerli olduğuna inancınız varken  büyük miktarda sorumluluk sahibi olmanız boşuna değildir. Diğerlerinin  rahat , mutlu , başarılı , sağlıklı ve tatmin olmuş hissetmelerine yardımcı olmanın sizin sorumluluğunuzda olduğuna inanıyorsunuz.

Belki fark etmişsinizdir burada adil olmayan bir güç dinamiği rol oynamaktadır. Ya sizin rahatlığınız, sizin mutluluğunuz, sizin başarınız, sizin sağlığınız ve sizin doyumunuz? Sorumlu olmanız gereken en önemli şeyi kaybediyorsunuz: SİZ.

DAHA AZ SORUMLU HİSSETMEK İÇİN 3 ADIM

• İç dünyaya odaklanın Aşırı sorumlu olmanın üstesinden gelecek ilk adım kendi duygularınıza ve ihtiyaçlarınıza duyarlı olmaktır. Odak noktanızın dış dünya olmasına alışık olduğunuzda bu bir meydan okuma olabilir. Pratik ve şefkat gerektirir, ama buna değer. Kendi duygularınıza dikkatinizi vermeniz kendilik anlayışının gelişmesine ve güçlenmesine yardım eder.
• Kendinizi önceliklendirin Size yanlışlıkla kendi hislerinizin önemli olmadığı öğretildi. Başkalarından daha az geçerli olduğunuz doğru gibi gelse de , bu doğru değil! Kendinize karşı yeni sorumluluğunuz: Kendi ihtiyaçlarınızı diğer her şeyden üstte tutmaktan sorumlusunuz.
• Sınırlarınızı belirleyin Bu tek taraflı rolden çıkın ve kendinize güvenin. Diğerlerine karşı girişken olduğunuzda ve duygularınızla ve ihtiyaçlarınızla açıkça iletişime geçtiğinizde, şu mesajı gönderiyor olursunuz: Benim duygularım ve ihtiyaçlarım önemlidir ve sizinki de. Diğerleriyle sağlıklı ve gerekli bir sınır koymak gereklidir.

Basitçe her şeyden ve herkesten sorumlu olmak imkansızdır, ama kendinize karşı sorumlu olmanız tamamen sağlıklı ve olasıdır. Kendinize ne gibi sorumluluklara sahip olduğunuzu değerlendirmek için zaman verin ve eminim çoğunun size ait olmadığını keşfedeceksiniz.

Çevrenizdeki diğer insanların ihtiyaçlarını tanımlamak, onlara karşılık vermek, gidermek aşırı değerli bir yetenektir. Ama bu yetenek eğer kendinizi ihmal ederseniz süreç içerisinde boşa harcanır. Kendi ihtiyaçlarınızın farkında olmak olasıdır ve bununla beraber sorumluluk farkındalığınız yeni, dengeli bir hale gelir. İhtiyaçlarınız karşılanırsa hayatınızdan ne kadar doyum alabileceğinizi hayal edin.

Çeviren: İLAYDA YONCA UTKU

Kaynak: https://www.psychologytoday.com/intl/blog/childhood-emotional-neglect/202209/how-emotional-neglect-makes-you-feel-excessively-responsibl