Hayvan destekli terapi; kedi, köpek, at ve kuş gibi hayvanları tedavi planına dahil eden terapötik bir müdahaledir. Danışan, terapist ve hayvan; ana hatları çizilen terapötik faaliyetlerin dahil olduğu tedavi planında değişim için net ve ölçülebilir hedeflerle, tedavinin hedeflerine yönelik tanımlanabilir ilerleme beklentisi ile çalışır. Terapi; hastaya, hayvana ve tedavi hedeflerine bağlı olarak birçok şekilde olabilir. Bu terapi yöntemi geleneksel terapinin faydalarını geliştirmek ve tamamlamak için kullanılır.
Ne Zaman Kullanılır?
Hayvan destekli terapi, bazı bireyler veya gruplar için yararlı bir müdahale olabilir ve çeşitli deneyimler ve koşullar konusunda yardımcı olabilir. Örneğin;
- Stres
- Kaygı
- Depresyon
- Otizm
- DEHB
- Bağımlılık
- Şizofreni
- Çocuklarda duygusal ve davranışsal sorunlar
- Alzheimer hastalığı
- Bazı tıbbi durumlar
Hayvanlardan hoşlanmayan veya korkan ya da onlara alerjisi olan kişiler bu özel müdahale için uygun aday değildir. Bu terapi yöntemi birçok kişiye yardımcı olsa da etkinliğini değerlendirmek için daha titiz klinik çalışmalara ihtiyaç vardır. Araştırmalar, tedaviyle ilgili bazı çalışmaların metodolojik olarak kusurlu olduğunu göstermektedir.
Nasıl İşe Yarar?
Hayvan destekli terapi, insanlar ve hayvanlar arasında gelişebilecek bağa dayanır. Hayvanlar; sakin, rahat ya da güvenli bir ortam sağlayabilir ve dikkati stresli bir durumdan uzaklaştırarak keyif veren bir duruma yönlendirebilir. Hem hayvanla etkileşimler hem de diğer insanları içeren etkileşimler yoluyla yalnızlıkla mücadeleye yardımcı olabilir ve sosyal desteği artırabilirler. İnsanları normalde yapabileceklerinden daha fazla fiziksel aktivite yapmaya da yönlendirebilirler.
Bu terapinin savunucuları, bir hayvanla bağ kurmanın insanların daha iyi bir öz-değer ve güven duygusu geliştirmelerine, duygularını dengeleyebilmelerine ve otokontrollerini, iletişim ve sosyalleşme becerilerini geliştirmelerine yardımcı olabileceğini söylemektedir.
Ne Beklenmeli?
Terapinizin niteliğine ve dahil olan hayvanın türüne bağlı olarak, duygusal destek için gün boyunca evde ve yanınızda köpek, kedi veya başka bir evcil hayvan tutabilir veya binicilik okulunda bulunan bir terapi atına binmeyi ve ona bakmayı öğrenebilirsiniz.
Siz ve terapistiniz, onunla çalışırken hayvanınız hakkında konuşabilir veya deneyimleriniz hakkında konuşmak için başka bir zaman ayırabilirsiniz. Hastanede, okulda, huzurevinde, rehabilitasyon merkezinde veya başka türde bir toplum merkezindeyseniz, bir psikoterapistle ilişkiniz olmayabilir, fakat eğitimli terapi evcil hayvanına sahip bir gönüllü sizi ziyaret edebilir.
Hayvan Destekli Bir Terapistte Nelere Dikkat Edilmeli?
Hayvan destekli terapi genellikle lisanslı bir psikoterapist, sosyal hizmet uzmanı veya başka bir akıl sağlığı uzmanı tarafından yapılan geleneksel çalışmalarla birlikte hizmet vermektedir. Çeşitli hayvan destekli programlar insanların farklı fiziksel ve duygusal ihtiyaçları için çeşitli hayvanlar sunsa da en çok köpekler kullanılır. Hizmet köpekleri hayvan barınaklarından gelebilir veya seçici yetiştirme programlarında yetiştirilebilir. Sertifikalandırılabilmeleri için resmi bir eğitimden geçmeleri gerekmektedir. Bazı durumlarda, kendi terapinizi veya duygusal destek hayvanınızı onaylamak veya kayıt altına almak için bir tıp doktorundan, lisanslı psikoterapistten veya sosyal hizmet uzmanından yazılı bir reçete veya mektup almanız gerekebilir. ‘Uluslararası Yardım Köpekleri’ aracılığıyla bölgenizde eğitimli hizmet köpekleri sağlayan grupları bulabilirsiniz. Hayvan destekli terapilere aşina olan profesyonel bir akıl sağlığı uzmanı, kendi evcil hayvanınız için sertifika almanıza veya sizin için doğru olan bir programı ya da hayvanı bulmanıza yardımcı olabilir. Terapistler, bireylere veya gruplara eğitimli terapi hayvanları sağlamak için ‘Evcil Hayvan Partnerleri’ gibi bir hayvan terapisi programıyla da ortak olabilirler.
Kendinizi yanında rahat hissettiğiniz bir terapist bulmak önemlidir. Onlarla çalışmaya başlamadan önce terapiste birkaç soru sormak isteyebilirsiniz. Sorularınız şunları içerebilir:
Belirli endişelerinize nasıl yardımcı olabilirler?
Daha önce bu tür bir sorunla ilgilendiler mi?
Süreçleri neleri içeriyor?
Tedavi için gereken zaman çizelgesi nedir?
Çevirmen : Ekin Turan