Stres Nedir?
Stres çoğumuzun zaman zaman yaşadığı bir durum veya olaya verdiğimiz tepkidir ve günlük hayatımızın bir parçasıdır. Stresi baskı ve değişiklikle de bağdaştırabiliriz. Kişi kendi içindeki duygu durumuyla çevresindeki olaylar arasında denge kurmaya çalışır. Stres, insanların normal yaşamlarını etkileyebilir ve hayatımızda büyük rol oynar. Var olan psikolojik ve fiziksel sıkıntılarımızın da olumsuz etkilenmesine yol açar. Gündelik yaşamın içinde birçok kez stresle karşı karşıya gelebiliriz. Stresin ne olduğunu ve nasıl başa çıkmayı bilmek önemlidir.
Hayatımızın bir parçası olan stres doğal bir durumdur ve hatta bazı kişiler için motive edici olabilir. Yaşadıkları stres nedeniyle yapacakları görevleri ertelemeden yapabilirler veya gitmeleri gereken randevulara önceden gidebilirler. Yaşanılan stres uzun süreli olmadıkça her insan için olumsuz bir şey olmayabilir. Fakat büyük çoğunlukla stres hayat kalitemizi olumsuz etkiler ve uzun süreli yaşanırsa kronikleşir.
Stresli Olduğunu Nasıl Anlarsın?
Stres belirtileri genellikle iki bölüme ayrılır: Fiziksel belirtiler ve psikolojik belirtiler.
Yaşanılan bazı biyolojik rahatsızlık belirtileri stresten kaynaklı olabilir. Stresten kaynaklı olabilecek birkaç fiziksel belirti:
-Yorgunluk ve halsizlik, uyku problemleri
-İştahsızlık ya da aşırı yeme, sindirim sorunları
-Cinsel problemler
-Kadınlarda regl kesintisi
-Ellerde titreme, terleme
-Diş sıkma problemi, saç dökülmesi
-Kalp çarpıntısı, nefes darlığı
-Aşırı sigara ya da alkol kullanımı
-Migren
Stres halindeyken ortaya psikolojik rahatsızlar da çıkabilir. Stresten kaynaklı olabilecek birkaç psikolojik belirti:
-Sinirli ya da endişeli ruh hali
-Sürekli olarak üzgün ya da tedirgin hissetme
-Sürekli kaygılı olma, yetersizlik hissi
-Karar vermede zorluk
-Dikkat dağınıklığı
Stres Yönetimi
Stresi yönetmekte zorlanıyorsanız ve uzun vadede yoğun stres hissediyorsanız bir uzmana görünmelisiniz.
Günlük hayatın bir parçası olarak stresi yaşıyorsanız bu stresi doğru bir şekilde yönetmek sizi daha iyi hissettirir ve uzun vadede hayatınızı olumlu etkiler.
Stres azaltmak için günlük hayatta yapacağınız şeyler:
-Temiz havada yürümek
-Yazı yazmak, müzik dinlemek
-İlgi alanına, hobiye yönelmek
-Spor ve nefes egzersizleri
-Zaman ve uyku yönetimi
-“Ben” zamanı yaratmak: keyif aldığın şeyler için kendine zaman ayırmak.
Strese bağlı verilen sert tepkiler strese bağlı duyarlı hormonlarda değişikliklere neden olur. Bu nedenle stresli olduğunuz zamanlarda ailenizle ya da arkadaşlarınızla vakit geçirmek de size iyi gelecektir.
Hilal Karaköz
KAYNAKÇA
İlker KABA, Ruh Sağlığı ve Stres Yönetimi: Güncel Bir Gözden Geçirme, Haziran 2019.
How Stress Affects Your Health, American Psychology Association Ekim 2022.