Bilim insanları uykusuzluğun diğer insanlara yardım etme isteğini azaltmaya yol açtığını gösteriyor.

Hepimiz bazen yatağın ters tarafından kalkarız. Çoğumuz uyku yoksunluğunun ruh halimizi değiştirdiğini kabul etsek de PLOS Biology’de yapılan yeni bir araştırma uykusuzluğun çevremizdeki insanları destekleme arzumuzu da azalttığını gösterdi.

Uykusuz, Yalnız ve Bencil

Uykunun zihinlerimizdeki büyük etkisi, yetersiz uykunun modumuzu kontrol edebileceğini ve depresyonla anksiyeteyi de içeren çeşitli zihinsel hastalıklara katkıda bulunabileceğini gösteren çok sayıda çalışma ile biliniyor.

Fakat uyku yoksunluğunun yaptığı sadece bu kadar mı? California Berkeley Üniversitesi İnsan Uyku Bilimi Merkezi’nden bir psikolog ekibi uyku eksikliğinin ruh halinden daha fazlasını etkilediğini buldu. Uykusuzluk ayrıca diğer insanlara yardım etme arzusunu da azaltıyor. Yeni bir çalışma, uyku yoksunluğunun insanlara kendilerini izole etmeye teşvik ettiğini gösteren önceki bir çalışmayı genişleterek yetersiz uykunun sosyalleşmeyi bozduğuna dair teoriyi güçlendiriyor.

Bir basın bülteninde Matthew Walker, UC Berkeley’de kıdemli bir çalışma yazarı ve psikoloji profesörü, “Bu yeni çalışma uykusuzluğun sadece bireyin kendi sağlığına hasar vermediğini ayrıca uykusuzluğun bireyler arasındaki sosyal etkileşimi ve toplumun kendi dokusunu bozduğunu gösteriyor,” diyor. “Sosyal bir tür olarak nasıl faaliyet sürdüğümüz- ve biz sosyal bir türüz – uykumuzu ne kadar aldığımıza derinden bağlı görünüyor.”

Ekibe göre yetersiz uyku, toplumumuzun işleyişine etkisi olduğunu söyledikleri bakım, merhamet ve yardım etme isteği gibi nitelikleri azaltılmış antisosyal bireyler üretiyor.

“Eğer toplumda kendimizin en iyi versiyonunu mümkün kılmak için toplum yararını güden bir aracıya ihtiyacımız varsa, şimdi öyle gözüküyor.” “Uyku; topluma faydalı, bağlı, empatik, kibar ve cömert insan davranışları için inanılmaz bir ara bulucudur.” diyor bir basın açıklamasında Walker.

Uyku ve Sosyal Etkileşimi Araştırma

Ekip, uykunun insanlarla olan etkileşimlerimiz üzerindeki etkisini çalışmak için üç ayrı yaklaşım benimsedi. Başlangıç olarak psikologlar 24 kişinin beynini onlar uyuduktan sonra gece boyu ve kişiler tamamen uykusuz haldeyken taradılar. Taramalar zihin kuramı ağı (theory of mind network) olarak da bilinen, başkalarının durumlarını anlamakla ilgili beyin ağının bireyler uykusuz kaldıklarında nispeten pasif kaldığını ortaya koydu.

UC Berkeley’de bir çalışma yazarı ve psikolog olan Ben Simon bir basın bülteninde, “Bu ağ etkileşime giriyor ve diğer insanların ihtiyaçlarının ne olduğunu kavramamıza izin veriyor,” diyor. “Ancak bireyler uyku yoksunu olduklarında bu ağ belirgin bir şekilde güçsüzleşiyor. Yeterince uyumadıktan sonra diğer insanlarla etkileşim kurmaya çalıştığımızda beynin bu bölümü yanıt vermiyor gibi.”

Ekip daha sonra 100’den fazla kişinin uyku süre ve kalitesini daha sonra aynı kişilerin sokaktaki yabancılara yardım etme veya gönüllü olma isteklerine karşı değerlendirdi.

“Burada, birinin bir geceden diğerine uyku kalitesindeki düşüşün kayda değer ölçüde yardım etme arzusunda bir düşüş öngördüğünü bulduk,” diyor Simon. “Ertesi gün başkalarına yardım etmeye daha az istekli ve hevesli oldukları bildirilen kişiler önceki gece uykusu zayıf olanlardı.”

Son olarak ekip 2001 ve 2016 arasında ABD ‘de yapılan hayır bağışlarının miktarını analiz etti. Yaz Saati Uygulaması sonrasında potansiyel olarak bir saat uyku kaybı nedeniyle gözlem alanlarında yaklaşık %10 bağış kaybı keşfettiler.

Simon basın bülteninde “Bu çalışma da dahil olmak üzere uyku eksikliğinin etkilerinin sadece bireyde durmadığını aynı zamanda çevremizdekilere de yayıldığını içeren daha fazla çalışma görüyoruz,” diyerek sonlandırıyor. “Yeterince uyumuyorsanız bu sadece kendi iyiliğiniz için zararlı değildir. Yabancılar da dahil olmak üzere tüm sosyal çevrenizin iyiliği için de zararlıdır.”

Kaynak: discovermagazine.com by Sam Walters “Sleep Deprivation Can Damage Social Interactions”

Çeviren: Ceren HATİPOĞLU